DRŽAVNA ORGANIZACIJA
POJAM DRŽAVNE ORGANIZACIJE Država je društvena organizacija sa posebno utvrđenim organima i poslovima, a posebno organima za primjenu sankcija u slučaju kršenja prava (pravno-organizaciono gledište)
DRŽAVNI APARAT I MEHANIZAM Državna organizacija Državni aparat Državni mehanizam
Specifičnosti državne organizacije Monopol prinude Specifični organi Nadležnost Hijerarhijski odnos
Načela državne organizacije Osnvna, opšta, posebna Čisto pravna, čisto državna i mješovita načela
NAČELA DRŽAVNE ORGANIZACIJE Načelo hijerarhije Načelo centro-perifernog povezivanja Načelo koordinacije i kooperacije Načelo korelacije (uzajamnosti) Načelo komplementarnosti (dopunjavanja)
Načelo hijerarhije Načelo hijerarhije znači da se određena cjelina koja se sastoji od više elemenata uređena tako da se na vrhu nalazi najviši, a na dnu najniži Hijerarhija državnih organa Hijerarhija pravnih akata
Načelo hijerarhije Hijerarhija državnih organa Količina vlasti kojim raspolažu Hijerarhija pravnih akata Pravna snaga-mjera uticaja jednog pravnog akta na drugi akt
Pojam državnog organa Pojam državnog organa u subjektivnom smislu-fizička lica, odnosno državni službenici koji obavljaju određene poslove u ime i za račun države Pojam državnog organa u objektivnom smislu-organizaciona jedinica državnog aparata
Nadležnost Skup određenih poslova koje državni organ, odnosno državno službeno lice obavlja za državu Obaveza i ovlaštenje državnog organa da obavlja povjerene poslove Stvarana nadležnost-prema vrsti posla Mjesna nadležnost-prema teritoriji na kojoj vrši vlast Funkcionalna nadležnost-načelo dvostepenosti (podvrsta stvarne nadležnosti)
DRŽAVNA SLUŽBENA LICA Lica koja vrše vlast u državnoj organizaciji: Službenici Neslužbenici (politička lica) Odnos državnih službenih lica prema državi: DRŽAVA KAO USTANOVA: da li su državna službena lica sama država ili ne? Dva gledišta: DRŽAVU ČINE LJUDI- grupa ljudi koja nameće svoju vlast drugima Luj XIV: “država to sam ja”! DRŽAVNA ORGANIZACIJA JE VIŠE OD LJUDI koji je čine, ljudi koji vrše državnu vlast smatraju se njenim delovima tj. Organima.
VRSTE DRŽAVNIH ORGANA Oružani i civilni Odlučujući i izvršni Politički i stručni Inokosni i zborni Demokratski i birokratski
GLAVNE GRANE DRŽAVNE VLASTI Dualistička teorija-zakonodavna i izvršna vlast (stvaranje prava i izvršavanje zakona) Trijalistička teorija-zakonodavna, izvršna i sudska (Š.Monteskje) Kvadrijalistička teorija-zakonodavna, izvršno-politička, upravna i sudska vlast
ZAKONODAVNA VLAST Zakonodavstvo je nastalo iz potrebe da se unapred propisanim opštim pravilima, koja podjednako važe za sve, regulišu društveni odnosi, celokupna delatnost državnih organa, organizacija i građana. Parlament je najviši zakonodavni organ, koji predstvalja volju građana. Pored svojstva legaliteta, mora posedovati i legitimitet (izraz stvarne volje građana). Zakoni u jednoj državi se dele na dve osnovne kategorije- one kojima se reguliše rad državnih organa i one kojima se reguliše rad organizacija, kao i osnovna prava, slobode i obaveze građana.
IZVRŠNA VLAST Nosilac izvršno-političke vlasti u državi je vlada, i kao takva ona je i najviši organ u hijerarhijskom sistemu organa državne uprave. Delatnost izvršne vlasti i uprave obuhvata sprovođenje zakona (donošenje podzakonskih opštiha akata) Upravna vlast-donošenje pojedinačnih upravnih akata i izvršavanjem materijalnih radnji.
SUDSKA VLAST Sudska vlast je u poverena sudovima, koji se razlikuju po vrsti i mestu na hijerarhijskoj lestvici. U nadležnosti sudova je rešavanje sporova o pravu- odlučuju da li pravo uopšte postoji ili ne, tj. ako postoji da li je povređeno i da li treba izreći sankciju za povredu ili ne.