Društvene mreže - istine,zablude i zloupotreba

Društvene mreže Društvene mreže predstavljaju online zajednice koje skupljaju ljude sličnih interesovanja. Igrom slučaja, ljudi njih obično shvataju kao sajtove koji okupljaju ljude koji se inače poznaju, u slučaju facebook-a iz realnog života, međutim, mnogo je šira definicija društvenih mreža, pre svega što postoje brojni sajtovi od ranije koji nisu bili poput facebook-a, recimo kao myspace koji je okupljao ljude koji slušaju istu muziku.  Neki začetak društvenih mreža počinje već 1995. godine sa čuvenim sajtom Classmates.com, da bi se kasnije, pojavio Myspace koji je dugo vremena bio najpopularniji sajt tog tipa u svetu, sve do ove godine. Pojavom Myspace 2003. godine društvene mreže dobijaju svoj standardizovani oblik. Taj pojam se zaokružio i počeli su širom sveta da niču slični sajtovi, da bismo 2006. godine dobili i facebook.

Društvene mreže u Srbiji U Srbiji, prve društvene mreže javljaju se 2006. godine. Prvi sajt ovog tipa bio je bleja.com. Tokom 2007. godine počinje ekspanzija društvenih mreža. Myspace, kao sajt, uneo je novo u internet mogućnost da svako kreira svoju sopstvenu stranu koju ima na internetu. Po prvi put ljudi su dobili mogućnost da naprave svoj nalog, nešto što kasnije podseća na mini blog, na kome mogu da postavljaju i komentarišu šta god požele.

Ono što je zanimljivo za društvene mreže jeste činjenica da ljudi jako puno vremena provode na njima. Na facebook-u po “Nilsen" istraživanju 2010. godine prosečno vreme provedeno na sajtu po korisniku je dva sata i sedam minuta. Razlog popularnosti facebook-a jeste i to da su se mnogi ljudi, koji se poznaju od ranije i koji se nisu videli godinama, zahvaljujući tom sajtu i zahvaljujući činjenici da je postao popularan, ponovo našli.

Zanimljiva činjenica je i to da u svetu društvene mreže predstavljaju najpopularniji tip sajtova među mladim ljudima gde 70% mladih ljudi ima profile, a veruje se da je u Srbiji taj broj i veći, s obzirom da Network Srbije ima između 600 i 700 hiljada registrovanih članova, što je 10% stanovništva.

Hronologija društvenih mreža 1971. godine je poslata prva imejl poruka. Dva računara između kojih je razmenjen imejl bili su jedan pored drugog.     1978. godine je BBS – Bulletin Board System razmenio informacije preko telefonskih linija sa drugim korisnicima. Iste godine se preko Juzneta distribuiraju prvi web-brauzeri.

  1994. godine je pokrenut jedan od prvih sajtova za društveno umrežavanje Geocities. Ideja vodilja je bila da korisnici kreiraju vlastite veb-sajtove u jednoj od 6 kategorija. Kategorije su nosile naziv jednog od šest gradova poznatih po određenim karakteristikama (Holivud, Volstrit,…).   1995. godine theglobe.com je korisnicima dao slobodu da personalizuju svoje onlajn iskustvo tako što im je omogućio objavljivanje vlastitog sadržaja i interakciju sa drugima koji imaju slična interesovanja.

1997. godine je lansiran AOL Instant Messenger koji je popularizovao razmenu instant poruka. Iste godine se lansira i Sixdegrees.com koji omogućava kreiranje profila i dodavanje prijatelja. 2000. godina - Razvoj i rast Interneta je uslovio pojavu Dot-Com Bubble što dovodi do pada tržišta akcija i propasti mnogih Internet preduzetnika.

2002. godine je lansiran Friendster koji omogućava onlajn povezivanje prijatelja. Baza korisnika ove društvene mreže je porasla na tri miliona u toku prva tri meseca. To znači da je 1 od 126 tadašnjih Internet korisnika imao nalog na Friendsteru.   2003. godine je lansiran Myspace, koji je u početku smatran Friendsterovim klonom. Myspace je pokrenula kompanija za Internet marketing i prva verzija je kodirana za samo 10 dana.

    Tokom narednih godina pokrenuti su mnogi sajtovi za društveno umrežavanje, kao što su LinkedIn, Tribe.com, Classmates.com, Jaiku, Netlog.

  2004. godine je lansiran Fejsbuk, prvobitno kao mreža za povezivanje studenata sa američkih fakulteta. Fejsbuk je najpre lansiran na Harvardu, gde je više od polovine od ukupno 19,500 studenata otvorilo Fejsbuk nalog u toku prvog meseca.   2006. godine je lansiran Tviter. Pred kraj fudbalskog meča između Japana i Danske za svetski kup u fudbalu 2010.godine, korisnici Tvitera su objavljivali 3,283 tvita u sekundi.

  2008. godine Fejsbuk je pretekao Myspace po broju jedinstvenih posetilaca u toku jednog meseca. Oba sajta su mnogo popularnija od originalnog Friendstera. Friendster ima najviše uspeha u Aziji, odakle dobija 90% posetilaca. Danas Friendster ima 90 miliona , Fejsbuk 845 miliona, a Tviter 300 miliona korisnika. Zainteresovanost za društvene mreže svakim danom sve više raste. Ljudi često u šali kažu da će jednoga dana biti imperativ imati on-line nalog na nekoj od popularnih društvenih mreža, jer će to biti nova, savremena lična karta svakog čoveka.

Nina Simeunović IV5