URBANISTIČKO GRAĐEVINSKE PROCEDURE 5 URBANISTIČKO GRAĐEVINSKE PROCEDURE Marina Nikolić Topalović Viši predavač vggsmntopalovic@gmail.com

ZAKON O PLANIRANJU I IZGRADNJI (Službeni glasnik Republike Srbije br ZAKON O PLANIRANJU I IZGRADNJI (Službeni glasnik Republike Srbije br.72/09,81/09-ispravka,64/10-US i 24/11, 121/12, 42/13-Odluka US , 50/13-Odluka US , 132/14 i 145/14 i izmene i dopune iz 2014) standardi pristupačnosti jesu obavezne tehničke mere, standardi i uslovi projektovanja, planiranja i izgradnje kojima se osigurava nesmetano kretanje i pristup osobama sa invaliditetom, deci i starim osoba

ZAKON O PLANIRANJU I IZGRADNJI (Službeni glasnik Republike Srbije br ZAKON O PLANIRANJU I IZGRADNJI (Službeni glasnik Republike Srbije br.72/09,81/09-ispravka,64/10-US i 24/11, 121/12, 42/13-Odluka US , 50/13-Odluka US , 132/14 i 145/14 i izmene i dopune iz 2014) Propisuje Obavezu projektanta i izvođača da u svojim projektima i objekatima primene rešenja kojima se omogućava

Nesmetano kretanje i pristup osobama sa invaliditetom, deci i starim osobama Objekti visokogradnje javne i poslovne namene moraju se projektovati i graditi tako da osobama sa invaliditetom, deci i starim osobama omogućava nesmetanpristup, kretanje, boravak i rad. Stambene i stambeno-poslovne zgrade sa deset i više stanova moraju se projektovati i graditi tako da se osobama sa invaliditetom, deci i starim osobama omogućava nesmetan pristup, kretanje, boravak i rad.

U tom smislu Pravilnik iz 1997 (Sl glasnik RS 18/97) Kojim se propisuju načini u projektovanju i izvođenju objekata I javnih prostora za osobe sa invaliditetom, stare i decu Od 2012 ovaj pravilnik je zamenjen novim,,Pravilnikom o tehničkim standardima pristupačnosti”(Sl glasnik RS 19/2012) Od 2015 ,,Pravilnik o tehničkim standardima planiranja, projektovanja i izgradnje objekata, kojima se osigurava nesmetano kretanje i pristup osobama sa invaliditetom, deci i starim osobama”(Sl glasnik RS br 22/2015)

Oko 10% populacije je u svetu u kategoriju osoba sa invaliditetom Oko 10% populacije je u svetu u kategoriju osoba sa invaliditetom. Ako se evropski prosek o broju osoba sa invaliditetom primeni na populaciju Republike Srbije onda je to brojka od blizu 800.000 stanovnika. Osim osoba sa invaliditetom u kategoriji osoba sa posebnim potrebama svrstane su stare osobe što je prema proceni 32% ukupne populacije prema informacijama EUROSTATA. Trudnice, roditelji sa bebi kolicima ali i osobe sa povećanom telesnom težinom ’’Koliki je procenat onih kojima je uskrađeno ili otežano korišćenje izgrađenog prostora’’?

kategorije osoba sa invaliditetom

Zakon o sprečavanju diskriminacije osoba sa invaliditetom je Republika Srbija donela 2006 godine (Sl. glasnik 33/2006 ) i na snazi je od 25.04. 2006. godine. Zakon o planiranju i izgradnji (“Službeni glasnik RS”, br. 72/2009, 81/200 61/2010924/2011 (Službeni glasnik Republike Srbije br.72/09,81/09-ispravka,64/10-US i 24/11, 121/12, 42/13-Odluka US , 50/13-Odluka US , 132/14 i 145/14 i izmene i dopune iz 2014) ) definiše standarde pristupačnosti kao“obavezne tehničke mere, standarde i uslove projektovanja, planiranja i izgradnje ,,Pravilnik o tehničkim standardima planiranja, projektovanja i izgradnje objekata, kojima se osigurava nesmetano kretanje i pristup osobama sa invaliditetom, deci i starim osobama”(Sl glasnik RS br 22/2015)

STANDARDNI PRISTUPAČNOSTI KOJE TREBA ZADOVOLJITI Horizontalno kretanje Vertikalno kretanje Razne aktivnosti Oprema i instalacije

Vrata i otvori

Prihvatljive dimenzije prepreka

Stepeništa

LIFTOVI I RAMPE Visinske razlike do 76cm rampe Najveći nagib rampe 5% Največa dužina rampe 15m Minimalna unutrašnja mera lifta 110x140 Komande lifta na visini od 90-120cm i udaljene 40cm od ivice, i obavezno reljefne Svetlosna i zvučna signalizacija

PROSTORI ZA PARKIRANJE Obavezno je projektovati minmum 5% parkirališta za osobe sa ivaliditetom u javnim garažama Pored domova zdravlja 10% Najmanja širina mesta za parkiranje je 350cm Prostor za parkiranje 550-590cm

JAVNI PROSTORI Obavezno moraju biti pristupačni osobama sa insvaliditetom Minimalna širina trotoara 180, izuzetno 120cm Širina prolaza između nepokretnih elemenata minimum 90cmm

Dimenzije i oprema sanitarnih prostorija

Oprema sanitarnih prostorija

WC

Kade za slabo pokretne osobe i osobe sa invaliditetom Dimenzije 130/70/82 širina vrata 40 170/70/40 Proizvođač Božić kade polimit B Šabac

Način rešavanja tuš kabina

Tuš u ravni poda

Slikovni prikaz oznaka oznaka pristupačnosti

Inkluzivni dizajn i dizajn za sve Savremeni trend, ili Evropski Koncept Pristupačnosti objekta koncipiran je prema zahtevu da objekat treba da bude u potpunosti, do poslednjeg metra pristupačan i sa svim svojim sadržajima i osobama sa posebnim potrebama. Ovakav koncept traži nova i savremena rešenja dizajnera i projektanata i potpuno novi pristup arhitekata u projektovanju i izvođenju objekata i javnih prostora.

Načela za uređenje i korišćenje prostora u ZAKONU O PLANIRANJU I IZGRADNJI (Službeni glasnik Republike Srbije br.72/09,81/09-ispravka,64/10-US i 24/11, 121/12, 42/13-Odluka US , 50/13-Odluka US , 132/14 i 145/14 i izmene i dopune iz 2014) Uređenje i korišćenje prostora zasniva se na načelima: održivog razvoja; podsticanju ravnomernog regionalnog razvoja; usklađenosti socijalnog razvoja,ekonomske i energetske efikasnosti i zaštite i revitalizacije životne sredine i graditeljskog nasleđa, prirodnih, kulturnih i istorijskih vrednosti; realizacije razvojnih prioriteta i uključivanje Republike Srbije u procese evropskih integracija.