Uvod u nauku o državi i pravu Doc. dr. Ajla Škrbić 23.11.2018.

Sadržaj današnjeg predavanja SUVERENITET: Unutrašnji suverenitet Vanjski suverenitet Narodni suverenitet Nacionalni suverenitet STRUKTURA DRŽAVE: Država kao organizacija Organizacija državnih poslova OBLICI DRŽAVNE FUNKCIJE: Zakonodavni oblik državne funkcije Izvršno-politički oblik državne funkcije Sudski oblik državne funkcije Upravni oblik državne funkcije Cilj predavanja?

Teorija suvereniteta: srednji vijek (papa Bonifacije VIII) Žan Bodin (Šest knjiga o republici, 1576.) Tomas Hobs i teorija društvenog ugovora Vestfalski mir 1648.

Suverenitet Autoritet – kako ga država izgrađuje? Više i niže suverene države Simboli suvereniteta Alternacija na međunarodnim skupovima i u međunarodnim tijelima kod međunarodnih ugovora

Unutrašnji suverenitet Osobine unutrašnjeg suvereniteta: vrhovna neograničena vlast nedjeljiva Faktori koji umanjuju suverenitet državne vlasti: lokalna samouprava zahtjevi decentralizacije i federalizacije ljudska prava i osnovne slobode zahtjevi za socijalnom stabilnošću

obaveza održavanja međunarodnog mira i sigurnosti Vanjski suverenitet Država ima vanjski suverenitet ako je stabilna i nezavisna u odnosu na druge države Ujedinjene nacije Na vanjski suverenitet država u modernoj međunarodnoj zajednici utječu: obaveza održavanja međunarodnog mira i sigurnosti evroatlantske integracije

Narodni suverenitet se postiže putem: referenduma plebiscit Narod je velika zajednica ljudi međusobno povezanih određenim historijskim, teritorijalnim, jezičkim, kulturnim, religioznim, ekonomskim i drugim vezama, te sviješću o tome Narodni suverenitet podrazumijeva da svaki narod smije ići autonomnim putem, demokratskim metodama rada svojih organa, i uz poštovanje ljudskih prava i sloboda prema svom stanovništvu Narodni suverenitet se postiže putem: referenduma plebiscit narodne inicijative slobodno izabranih predstavnika referendum post legem referendum ante legem

Nacionalni suverenitet Narodni suverenitet ≠ nacionalni suverenitet Nacija je politički suveren narod koji raspolaže teritorijem, kulturom i autonomnom ekonomijom, a sve to ostvaruje u vlastitoj državi ili u zajedničkoj državi u kojoj teži ka stvaranju vlastite Formira se u 13. vijeku u Italiji Načelo samoodređenja Nacionalizam

funkcionalna organizovanost i aktivnost sredstva ljudi zajednički ciljevi funkcionalna organizovanost i aktivnost sredstva ime ili naziv firme i sjedište prepoznatljivi oblici unutrašnjeg i vanjskog komuniciranja postojanje pravnih normi a

monopol nad sredstvima sile tačno utvrđen, definisan i kontrolisan prostor suverenost depersonalizacija strukture vlasti legitimitet a

Funkcije države: napadačko-odbrambena eksploatacije stanovništva vanjska i unutrašnja zaštita mira i sigurnosti socijalna normativna

Zakonodavni oblik državne funkcije Zakonodavni oblik državne funkcije = legislativa Ustavne norme Historijat zakonodavnog oblika državne funkcije: stara Grčka i Rim srednji vijek danas Parlament ≠ skupština Zakonodavni organ: jednodomi dvodomi BiH?

Izvršno-politički oblik državne funkcije Izvršno-politički oblik državne funkcije = egzekutiva Predstavnici izvršno-političke vlasti u državi: šef države vlada Poslovi koje vrše predstavnici izvršno-političke vlasti u državi: izvršavanje povjerenih zakona i drugih akata razrada donesenih zakona i drugih akata zakonodavnog organa kontrola rada određenih državnih organa u izvršavanju zadatih poslova BiH

Sudski oblik državne funkcije Sudski oblik državne funkcije = sudska jurisdikcija Sudska funkcija u materijalnom smislu: Osnovna obilježja sudske funkcije: sud sudije sudski postupak presuda Sudski sistem Donošenje sudske odluke Podvođenje događaja pod apstraktnu pravnu normu Utvrđivanje pojedinačnog događaja

Upravni oblik državne funkcije Upravni oblik državne funkcije = državna administracija Organi upravnog oblika državne funkcije donose: opšte pravne akte pojedinačne pravne akte Načela organa uprave

Pitanja?

Zaključak?

Osnovna ispitna pitanja iz ovog dijela gradiva Šta je suverenitet i kakav može biti? Šta je unutrašnji suverenitet? Šta podrazumijevamo pod vanjskim suverenitetom? Koji faktori utječu na unutrašnji, a koji na vanjski suverenitet? Pojasnite razliku između naroda i nacije? Šta je narodni suverenitet i kako se postiže? Šta podrazumijevamo pod nacionalnim suverenitetom? Koje su sličnosti između države (sa jedne strane) i organizacije (sa druge strane)? Po čemu se država razlikuje od svih drugih organizacija? Koje su osnovne funkcije države? Pojasnite zakonodavni oblik državne funkcije uz poseban osvrt na BiH! Pojasnite izvršno-politički oblik državne funkcije uz poseban osvrt na BiH! Pojasnite sudski oblik državne funkcije uz poseban osvrt na BiH! Pojasnite upravni oblik državne funkcije! U udžbeniku: 91-123. str.

Hvala na pažnji.