MAKSIMIZACIJA PROFITA

Profit

MAKSIMIZACIJA PROFITA KOD MONOPOLA

Karakteristike monopola Broj preduzeća Samo jedno preduzeće, preduzeće=industrija Vrsta proizvoda Jedinstven proizvod Barijere ulasku Značajne barijere ulasku u industriju Mogućnost formiranja cijene Promjene u tražnji dovode do promjene cijena⇒price maker Efikasnost Ne postiže se alokativna niti produktivna efikasnost u dugom roku

Elastičnost tražnje i TR Elastična tražnja – smanjenje cijena uzrokuje rast TR Neelastična tražnja – smanjenje cijena uzrokuje pad TR

Elastičnost tražnje i MR MR=P*[(E-1)/E] (P=MR*(E/E-1)) MR≥0 - elastična tražnja MR<0 – neelastična tražnja

Odnos monopolske cijene i količine - numerički Kada monopolista povećava broj izlaznih proizvoda, smanjuje cijene na svim prethodnim jedinicama. Kao rezultat toga, granični prihod kod monopola je uvijek ispod cijene (P<MR)

Odnos monopolske cijene i količine

Ravnoteža u monopolu – kratki rok

Odnos monopolske cijene i količine - numerički Da bi maksimizirao profit, monopolista proizvodi outputa na nivou na kojem je granični trošak jednak je graničnom prihodu Za nivo proizvodnje pri kome je MR>MC ili MR<MC ostvarivaće se niži profit od maksimalnog profita

Ukupni pristup maksimizaciji profita

Odnos monopolske cijene i količine – marginalni pristup max profita Kriva graničnog prihoda – promjena prihoda usljed jediničnog povećanja prodaje proizvoda Kriva graničnog troška – promjena troška usljed jediničnog povećanja proizvodnje proizvoda

MR = MC – uslov maksimizacije profita Ako MR> MC, monopolista povećava profit povećanjem proizvodnje Ako je MR <MC, monopolista smanjuje profit povećanjem proizvodnje Ako je MC = MR, monopolista maksimizira profit Da li nivo outputa pri kome je zadovoljen uslov jednakosti MR i MC predstavlja nivo proizvodnje i prodaje pri kome se ostvaruje maksimalan profit?

Određivanje monopolske cijene MR = MC -stanje koje određuje količinu proizvoda kod monopola kada se ostvaruje maksimalni profit Monopolista zaračunava najvišu cijenu potrošačima za količinu koju oni žele Ta cijena je predstavljena krivom potražnje, odnosno krivom cijene

Određivanje monopolske cijene Da bismo odredili cijenu pri kojoj se maksimizira profit (gdje je MC = MR), prvo moramo odrediti obim proizvodnje pri kome se maksimizira profit - Qmax

Utvrđivanje monopolske cijene i količine MC $36 30 24 18 12 6 Price 1 2 3 4 5 7 8 9 10 Monopolist price D MR

Profit i monopol Uslov maksimizacije profita - Odredite koju će količinu monopolista proizvesti na presjeku MC i MR krive

Profit i monopol Odredite cijenu koju će monopolista naplatiti za količinu gdje je MC=MR – prodajna cijena proizvoda P Odredite prosječne troškove na tom nivou proizvodnje – cijenu koštanja proizvoda ATC

Profit i monopol Odredite dobit (gubitak) kod monopoliste oduzimanjem prosječni ukupnih troškova od prosječnih prihoda, odnosno cijene (P) pri ravnotežnom nivou proizvodnje i pomnožite taj iznos sa određenom količinom – površina pravougaonika čija je dužina Qmax a širina P-ATC

Profit i monopol Monopolista će ostvariti profit ako je monopolska cijena iznad prosječnih ukupnih troškova – P>ATC Monopolista će ostvariti nultni profit ako je cijena jednaka prosječnim ukupnim troškovima P=ATC Monopolista će ostvariti gubitak ako je cijena manja od prosječnih ukupnih troškova – P<ATC

Ostvarivanje dobiti u monopolu Monopolista može ostvariti profit – P>ATC MC Price MR D ATC A PM Profit QM B CM Quantity

Prelomna tačka kod monopola Monopolista može ostvariti nultni profit kada je P=ATC ⇒ P se prikazuje kao tangenta na krivu ATC MC Price ATC MR D PM QM Quantity

Ostvarivanje gubitka kod monopola I monopolista može ostvariti gubitak – P<ATC MC Price ATC MR D B CM Loss A PM QM Quantity

Maksimizacija profita Monopolsko preduzeće neće odrediti proizvoljno visoke cijene, cijena za maksimalizaciju dobiti odgovara nivou tamo gdje se sijeku MR = MC. Monopolsko preduzeće će na tržištu obezbjediti maksimalni profit.

Maksimizacija profita

Monopolski profit i gubitak Monopolista će obustaviti poslovanje u kratkom roku ako je njegova cijena ne prelazi prosječne varijabilne troškove za datu količinu. Monopolista će se zatvoriti poslovanje ako nije vjerojatno da će dostići ili premašiti prosječne varijabilne troškove u dužem roku.

Tačka A - maximalni profit Tačka D - zatvaranje preduzeća

Tačke C i B – nultni profit

Tačka A - maximalni profit Tačka D - zatvaranje preduzeća

Tačke C i B – nultni profit

Efikasnost u monopolu Alokativna efikasnost (P=MC) Produktivna efikasnost (P=ATCmin) Preduzeća u savršenoj konkurenciju su alokativno i produktivno efikasna Da li u monopolu postoji produktivna i alokativna efikasnost?

Alokativna efikasnost Alokativna efikasnost se postiže u slučaju kada se sa datim nivoom autputa maksimizira blagostanje (korisnost) potrošača i ostvaruje najveći potrošački višak Alokativna efikasnost – MB=MC Alokativna efikasnost u slučaju firme – P=MC

Alokativna efikasnost u monopolu U savršenoj konkurenciji – resursi efikasno raspodjeljeni na proizvode – Pareto optimum U monopolu – za Qm P>MC – nedovoljna alokativna efikasnost

Produktivna efikasnost Produktivna efikasnost se postiže pri proizvodnji autputa sa najnižim troškovima – P jednaka minimalnim prosječnim troškovima Da li preduzeće postiže produktivnu efikasnost? ⇒ poređenje P i ACmin autputa U savršenoj konkurenciji – u kratkom roku ne postoji p.e. ? u dugom roku postoji p.e.

Produktivna efikasnost u monopolu U savršenoj konkurenciji – za Q1 P=ATCmin – produktivna efikasnost, u suprotnom gubici U monopolu – za Q2 ATC>ATCmin – nije produktivno efikasan te prodaje po P iznad ATCmin