Informatika II-programiranje Univerzitet u Zenici Mašinski fakultet Informatika II-programiranje Asistent: MSc. Denis Spahić, dipl. ing. maš sdenismf.unze.ba

Kako radi kompjuterski program? Daje instrukcije kompjuteru na koji način da primi ulazne podatke. Vrši obradu unesenih informacija-podataka. Prikazuje rezultat obrade u pogodnom obliku (na ekran, štampač...)

Alati za programiranje Editor Kompajler/Interpreter Debuger

Liberty BASIC okruženje Editor Unos instrukcija (obojena sintaksa) Interpretiranje/kompajliranje unesenih instrukcija ili SHIFT+F5

Pojam algoritma Neke od varijacija definicije algoritma: Algoritam je precizan opis svih pravila i postupaka potrebnih za postizanje željenog rezultata. Algoritam je konačan skup pravila koja daju rodoslijed operacija za rješavanje specifičnog problema. Algoritam je procedura (postupak) koji do posljednjeg detalja opisuje sve aktivnosti i njihov redoslijed, potreban da se obradom ulaznih podataka dođe do izlaznih podataka, odnosno rješenja. Algoritmi se mogu predstavljati u obliku pseudo kôda ili grafički (blok dijagram, blok šema ili organigram). Pseudo kôd nije napisan u pravom programskom jeziku već se sastoji od jednostavnih rečenica koje opisuju šta će program raditi.

Grafičko predstavljanje (organigram) Grafički simboli za izradu algoritma Početak, kraj ili prekid programa Modifikacija programa Ulaz Linija toka (vezna linija) Izlaz Spajanje Obrada (operacija, proces, radnja) Konektor (veznik) Odluka (uslovno grananje) Komentar (napomena) Potprogram (ranije opisan proces) Grananje

Grafičko predstavljanje -primjer Z1. Nacrtati algoritam kojim se rješava jednačina ax+b=0 Pošto dijeljenje nulom nije definisano to znači da ako je A=0 jednačina nema rješenja (nemoguć sistem). U slučaju kada je A=0 i B=0 jednačina ima beskonačno rješenja, a samo kada je A različito od 0 jednačina ima jedinstveno rješenje. Start A,B DA A=0 NE DA B=0 greska NE X=-B/A X=0 X kraj

Definisanje ulaza i prikazivanje izlaza Sintaksa programskih jezika je skup pravila i konvencija koji omogućavaju formiranje korektnih programa sa stanovišta reprezentacije (prikaza). Sintaksa je riječnik, gramatika, izbor riječi i struktura koja čini programski jezik. Sintaksa definiše pravila kako da se načini validna linija koda na nekom programskom jeziku. Naredba PRINT Šalje podatke (sadržaj varijable,tekst, rezultat računanja) na standardni izlaz (main win) ili u datoteku, drugi prozor. PRINT #handle, expression ; expression(s) ; Z2. Napisati program koji prikazuje poruku “Zdravo svijete”.

PRINT “Zdravo svijete” Z3. Napisati program koji prikazuje slijedeće poruke: 1. Dobar dan 2. 5+7=12 3. Ime i prezime Z4. Napisati program koji prikazuje rezultat slijedećih aritmetičkih izraza: 1. 25*3.124 2. (2+2)*2 3. 12.5+22.3 PRINT “25*3.124=“;25*3.124 PRINT “(2+2)*2=“;(2+2)*2 PRINT “12.5+22.3=“;12.5+22.3

Z5. Ispisati ime i prezime studenta koristeći jedan red razmaka. PRINT “Kevin” PRINT PRINT “Spacey” Dodavanjem znaka ; na kraju instrukcije sa naredbom PRINT rezultira ispisom u usti red sadržaja iza slijedeće instrukcije Print PRINT “Kevin ”; PRINT “Spacey” PRINT “3+4=”; PRINT 3+4

Definisanje promjenjivih-varijable Pojam varijable/promjenjive u programskom jeziku predstavlja apstrakciju memorijske ćelije kompjutera ili skupa memorijskih ćelija.Umjesto pamćenja specifične memorijske ćelije, pamti se ime varijable. Pravila imenovanja varijabli u LibertyBASICu: - imena promjenjivih moraju početi slovom - poslije prvog slova, varijable mogu da sadrže brojeve i tačke - dužina imena nije ograničena - promjenjive s malim i velikim slovima se razlikuju - ne smiju imati imena LB instrukcija (rezervirane riječi) - ime promjenjive ne mogu biti odvojene rijeci U LB-u razlikujemo dva osnovna tipa varijabli: -Numeričke(brojčane). Npr. Masa, Temp, A, Brzina, Suma -String(tekstualne). Na kraju imena varijable nalazi se znak $ npr. Ime$, Tel$, Poruka1$,

Promjenjivim se vrijednost dodjeljuje putem izraza za dodjeljivanje, koji uključuje znak jednakosti “=“. A=55 Print A A=55 B=-5 Print A+B Ako se ime varijable pojavi sa desne strane jednakosti predstavlja vrijednost. A=55 B=A+1 Print B A=55 A=A+2 Print A Vrijednost string promjenjive piše se između znakova navodnika (“”) adresa$=“Fakultetska 1” PRINT adresa$

Koji je nedostatak ovog programa? Aritmetičke operacije u Liberty BASICu Aritmetička operacija Stepenovanje Dijeljenje Množenje Oduzimanje Sabiranje Simbol u LBu ^ / * - + Prioritet 1. 2. 3. Z6. Napisati program koji racuna hipotenuzu trougla c, cije su vrijednosti kateta: a=3 i b=5 a=3 b=5 c=(a^2+b^2)^(1/2) PRINT “Kateta a=“;a PRINT “Kateta b=“;b PRINT “Hipotenuza c=“;c Koji je nedostatak ovog programa?

Naredba INPUT Unos podataka (pridruživanje podataka varijabli) INPUT #handle, “string expression”;variableName Postoji nekoliko različitih formi korištenja narebe INPUT: INPUT var INPUT “unesi vrijednost”;var INPUT #name, var Z7. Napisati program koji unosi ime korisnika programa (Ime$) i njegovu godinu rodjenja (Grod). Izlaz prikazati u obliku: Ime$ ima Bgod godina. gdje je Bgod varijabla koja sadrzi broj godina. INPUT “Unesi ime: ”;Ime$ INPUT “Unesi godinu rodjenja: ”;Grod Bgod=2009-Grod PRINT Ime$;” ima “;Bgod;” godina.”

Z8. Napisati slijedeće programe: a) program racuna zapreminu sfere c) program racuna zapreminu cilindra d) program racuna zapreminu bazena (u litrama) dimenzija duzina*sirina*visina (u metrima) d) program vrsi konverziju jedinica Celsius-Fahrenheit-Kelvin a) Vs= (4/3)*pi*r^3 c) Vc= pi*r^2*h d) Vb=duzina*sirina*visina 1 dm^3=1 lit e) F=C*(9/5)+32; K=C+273,15

Transitional

Elements