FINANSIJSKO PRAVO.

FINANSIJSKO PRAVO

JAVNE FINANSIJE KAO FINANSIJSKA DJELATNOST DRŽAVE I NAUČNA DISCIPLINA
FINANSIJSKA DJELATNOST ILI FINANSIJSKA PRIVREDA *PRIKUPLJANJE FINANSIJSKIH SREDSTAVA (porezi i državna imovina) *RASPOPREĐIVANJE I TROŠENJE NA JAVNE RASHODE (podmirivanje javnih potreba, obezbjeđivanje javnih dobara )

FINANSIJE (u užem i širem smislu) 1
FINANSIJE (u užem i širem smislu) 1.JAVNE FINANSIJE (države i drugih javnopravnih tijela) 2.POSLOVNE FINANSIJE (individualnih preduzetnika i preduzeća) 3.MONETARNE FINASIJE (centralne i poslovnih banaka i osiguravajućih društava)

OSNOVNE KARAKTERISTIKE JAVNIH FINANSIJA (FINANSIJSKE PRIVREDE)
PRENOŠEENJE SREDSTAVA NA JAVNE ORGANE : porezi (prinudnim putem ), zajmovi (dobrovoljnim putem) DVA SUBJEKTA FINANSIJSKE AKTIVNOSTI : AKTIVNI I PASIVNI SUBJEKT -država i poreski obveznici (fizička i pravna lica)

OSNOVNE KARAKTERISTIKE JAVNIH FINANSIJA (NASTAVAK)
JAVNE FINANSIJE KAO DIO JAVNE PRIVREDE I DIO NACIONALNE PRIVREDE • PRINUDA

RAZLIKE IZMEĐU FINANSIJSKE PRIVREDE I PRIVATNE PRIVREDE
MOTIV a) podmirivanje javnih rashoda; b) dobit NEPOSTOJANJE PRINCIPA NEPOSREDNE PROTIVČINIDBE OSTVARIVANJE JAVNOG INTERESA I ZADOVOLJENJE JAVNIH POTREBA

RAZLIKE IZMEĐU FINANSIJSKE PRIVREDE I PRIVATNE PRIVREDE
PRIKUPLJANJE FINANSIJSKIH SREDSTAVA PRINUDNIM PUTEM (POREZI I DRUGE DAŽBINE) ODLUČIVANJE a) Skupština b) privatni preduzetnik

INSTITUCIJE JAVNIH FINANSIJA
1.JAVNI PRIHODI - DERIVATIVNI ( javnopravni) JAVNI PRIHODI - ORIGINARNI (privatnopravni) JAVNI PRIHODI 2.JAVNI RASHODI - OBEZBJEĐIVANJE JAVNIH DOBARA a)ČISTA JAVNA DOBRA ( odbrana, policija, uprava) - nekonkurentnost u potrošnji - neisključivost b) NEČISTA JAVNA DOBRA ( obrazovanje, zdravstvena zašttita, putevi)

INSTITUCIJE JAVNIH FINANSIJA (NASTAVAK)
3.BUDŽET 4.FINANSIJSKO IZRAVNJAVANJE IZMEĐU RAZLIČITIH NIVOA DRŽAVNE VLASTI (centralni i lokalni organi ili federacija , članice federacije opštine)

FINANSIJSKO PRAVO NACIONALNO FINANSIJSKO PRAVO (Finansijsko pravo Crne Gore, Finansijsko pravo Francuske i sl.) MEĐUNARODNO FINANSIJSKO PRAVO DEZINTEGRACIJA FINANSIJSKOG PRAVA NA DVIJE NAUČNE DISCIPLINE I SAMOSTALNE GRANE PRAVA (dio javnog prava) PORESKO PRAVO BUDŽETSKO PRAVO

ODNOS NAUKE O FINANSIJAMA I FINANSIJSKOG PRAVA SA DRUGIM NAUČNIM DISCIPLINAMA
POLITIČKA EKONOMIJA (ekonomske kategorije, novac i finansije, istorija ekonomskih doktrina) EKONOMSKA POLITIKA (poreska i budžetska politika) BANKARSKO PRAVO MONETARNO PRAVO (novac i novčani tokovi) SOCIOLOGIJA I PSIHOLOGIJA (uticaj poreza na ponašanje poreskih obveznika) MATEMATIČKI I STATISTIČKI METODI

ODNOS FINANSIJSKOG PRAVA SA DRUGIM GRANAMA PRAVA
ODNOS FINANSIJSKOG PRAVA I USTAVNOG PRAVA (subjektivno poresko i subjektivno budžetsko pravo skupštine zaštićeno ustavom) ODNOS FINANSIJSKOG PRAVA I UPRAVNOG PRAVA (poreski upravni organi -utvrđivanje, naplata i kontrola naplate poreza) budžetska inicijativa, izrada i izvrš enje budžeta od upravnih organa)

ODNOS FINANSIJSKOG PRAVA SA DRUGIM GRANAMA PRAVA
ODNOS FINANSIJSKOG PRAVA I MEĐUNARODNOG JAVNOG PRAVA - bilateralne i multilateralne konvencije, - Nadnacionalno poresko i budžetsko pravo Evropske Unije, -uredbe i direktive -Harmonizacija nacionalnih poreskih propisa ODNOS FINANSIJSKOG PRAVA I KRIVIČNOG PRAVA (krivična djela npr. poreska utaja, krijumčarenje i dr.)

FINANSIJSKE TEORIJE MERKANTILNA FINANSIJSKA TEORIJA ( XVI-XVII VIJEK)
Promet, razmjena , trgovina novac tj. plemeniti metali ( zlato i srebro) visoke uvozne carine- zabrana uvoza 2. FIZIOKRATSKA FINANSIJSKA TEORIJA (XVIII VIJEK) -Višak vrijednosti u zeljoradnji -neposredni porezi ( porez na zemljoradnju) -posredni porezi (ostali porezi)

FINANSIJSKE TEORIJE (nastavak)
3. FINANSIJSKA TEORIJA U GRAĐANSKOJ KLASIČNOJ TEORIJI (A. SMIT, D. RIKARDO) EKONOMSKE SLOBODE, LIČNA INICIJATIVA, PRIVATNO PREDUZETNIŠTTVO, NEMJEŠAANJE DRŽAVE U PRIVREDU Poreski principi (opštosti, odredjenosti, ugodnosti, ekonomičnosti) 4. SAVREMENA GRAĐANSKA FINANSIJSKA TEORIJA - KEJNS (DRŽAVNI INTERVENCIONIZAM)

FINANSIJSKI ODNOSI U SLOŽENIM DRŽAVAMA
FISKALNI ODNOS ( DRŽAVA – PORESKI OBVEZNICI) FINANSIJSKI ODNOS (RAZLIČITI NIVOI DRŽAVNE VLASTI)

OVLAŠĆENJE ZA USTANOVLJAVANJE JAVNIH PRIHODA OVLAŠĆENJE ZA UVOĐENJE JAVNIH PRIHODA OVLAŠĆENJE ZA UTVRĐIVANJE VISINE JAVNIH PRIHODA

SISTEM ODVOJENIH PRIHODA slobodni sistem odvojenih prihoda (ovlašćenje na ustanovljavanje izvora , vrste i oblika prihoda, uvođenje i utvrđivanje visine) vezani sistem odvojenih prihoda ( samo pravo na utvrđivanje visine prihoda) SISTEM ZAJEDNIČKIH PRIHODA doznake (na pr. od federacije prema članicama) doprinosi (na pr.članice daju sredstva federaciji ) MJEŠOVITI SISTEM PRIHODA

FINANSIJSKI ODNOSI U SLOŽENIM DRŽAVAMA -nastavak
FISKALNI SUVERENITET potpuni suverenitat ograničeni suverenitet originaran suverenitet izvedeni suverenitet FINANSIJSKI SUVERENITET

JAVNI PRIHODI 2. OBAVEZNA DAVANJA (POREZI I DRUGE DAŽBINE)
IZVORI JAVNIH PRIHODA 1. DOMENSKI PRIHODI 2. OBAVEZNA DAVANJA (POREZI I DRUGE DAŽBINE) 3. DOBROVOLJNA DAVANJA (JAVNI ZAJAM I POKLONI)

ISTORIJSKI RAZVOJ DAŽBINA
ROBOVLASNIČKE DRŽAVE (GRČKA, RIM): 1.TRIBUTI ( Na ličnost i imovinu- institut ratne odštete 2.TAKSE (sudske i pristanišne) 3.CARINE ( na uvoz, izvoz i tranzit robe, promet robe između provincija u Rimu tzv. unutrašnje carine 4.LITURGIJE I TRIJERARHIJE

FEUDALNE DRŽAVE: 1. REGALI (lov , ribolov, rudnici, kamenolomi, mlinovi, ciglane i dr.) 2. TAKSE ( putevi, mostovi, pristaniš ta , pijace i dr.) 3.TRIBUTI

4. POREZI -POREZI ZA USTUPLJENO ZEMLJIŠTE cijena zakupa tj.zakupnina, -LIČNI POREZ ZA STRANCE I POLUSLOBODNO STANOVNIŠTVO - POREZI NA IMOVINU (neposredni porezi uz odobrenje Staleške skupštine)

5. AKCIZE I CARINE (posredni porezi koje je uvodio vladar bez ugovora sa Staleškom skupštinom 6.JAVNI ZAJAM -privatno-pravni karakter zajma kratki rokovi i visoka kamata Lično obezbjeđenje i garancija za vraćanje zajma (zalaganje dragocijenosti, ili pravo ubiranja carina i dr.)

STALEŠKA SKUPŠTINA Poreske privilegije za plemstvo i sveštenstvo Poreska obaveza za treći građanski stalež

SAVREMENE DRŽAVE: -POREZ KAO REDOVAN I IZDAŠAN JAVNI PRIHOD -POREZ OPŠTA OBAVEZA (Zakonom utvrđene poreska oslobađanja i olakšice)

KARAKTERISTIKE SREDNJOVJEKOVNIH DAŽBINA
Sve dažbine su fiskalnog karaktera Nijesu imali obilježje opšte obaveze Nijesu predstavljali glavni prihod države već samo dopunski izvor finansiranja Obaveza plaćanja u naturi a tek kasnije u novcu

PODJELA JAVNIH PRIHODA
ORIGINERNI I DERIVATIVNI JAVNI PRIHODI JAVNOPRAVNI I PRIVATNOPRAVNI JAVNI PRIHODI

3. REDOVNI I VANREDNI PRIHODI PRIHODI OD STANOVNIŠTVA I PRIHODI OD PRAVNIH LICA ( obavezna davanja –porezi dobrovoljna davanja- javni zajam, pokloni

5. POVRATNI I NEPOVRATNI PRIHODI 6. PRIHODI U NOVCU I U NATURI

NAMJENSKI I NENAMJENSKI PRIHODI (DESTINIRANI I NEDESTINIRANI) PRIHODI RAZLIČITIH NIVOA DRŽAVNE VLASTI - PRIHODI CENTRALNIH ORGANA -PRIHODI OPŠTINA

POJAM POREZA 1.DERIVATIVNOST POREZA 2.PRISILNOST (PRINUDNOST) POREZA
( prisilnost kod neplaćanja poreza –prinudna naplata)

POJAM POREZA 3.FINANSIRANJE JAVNIH RASHODA
4. ODSUSTVO NEPOSREDNE PROTIVNAKNADE neposredna veza između plaćanja poreza i koristi od upotrebe javnog dobra ne postoji

POJAM POREZA 5. POREZ JE NOVČANO DAVANJE
mjesni samodoprinos kao namjenski lokalni porez može se izvršiti i u naturi 6. POREZI SU NEDESTINIRANI PRIHODI princip budžetske neefektacije

TEORIJE OPRAVDANJA POREZA
1. TEORIJA SILE 2. TEORIJA CIJENE (EKVIVALENCIJE) -TEORIJA OSIGURANJA - TEORIJA UŽIVANJA

3. TEORIJA ŽRTVE - APSOLUTNO JEDNAKA ŽRTVA (Glavarina) - PROPORCIONALNO JEDNAKA ŽRTVA Proporcionalne poreske stope - MINIMALNA ŽRTVA Progresivne poreske stope

TEORIJA OPRAVDANJA POREZA
4. ORGANSKA TEORIJA Organska povezanost države i građana Porez dužnost i interes građana 5. SOCIJALISTIČKA TEORIJA Porez kao građanska dužnost u cilju podmirivanja tzv.opštedruštvenih i zajedničkih potreba

6. TEORIJA SUVERENITETA (Vladajuća teorija opravdanja poreza) Poreska sposobnost

CILJEVI OPOREZIVANJA FISKALNI CILJ
EKSTRAFISKALNI CILJEVI 1. EKONOMSKI CILJEVI 2. SOCIJALNI CILJEVI 3. POLITIČKI CILJEVI 4. OSTALI CILJEVI

EKONOMSKI CILJEVI MAKROEKONOMSKE PRIRODE
MIKROEKONOMSKE PRIRODE MAKROEKONOMSKE PRIRODE 1) STABILNOST CIJENA ) PUNA ZAPOSLENOST URAVNOTEŽENI PLATNI BILANS EKSPANZIVNA PORESKA POLITIKA RESTRIKTIVNA PORESKA POLITIKA

CILJEVI OPOREZIVANJA 2. SOCIJALNI CILJEVI 3. POLITIČKI CILJEVI

OSTALI CILJEVI (ZDRAVSTVENI, KULTURNI, DEMOGRAFSKI I DR.)
EKSTRAFISKALNI CILJEVI POREZA ILI BUDŽETSKE SUBVENCIJE

KLASIFIKACIJA POREZA - J.S. Mil, A. Vagner, B. Moll (Prevaljivanje)
1. NEPOSREDNI I POSREDNI POREZI - Fiziokratska teorija( Porezi na zemljoradnju kao neposredni porezi ) - J.S. Mil, A. Vagner, B. Moll (Prevaljivanje) - Šefle ( Manifestacija poreske snage) - F.Flora, B.Griziotti, E. Morselli ( Prije trošenja dohotka tj. na izvoru i pri trošenju dohotka)

KLASIFIKACIJA POREZA POSREDNI POREZI Anonimni porezi Laka naplata
Izdašnost i elastičnost Anonimni porezi Laka naplata Opštost Nedostatak : nepravični, nesocijalni (regresivni efekat)

KLASIFIKACIJA POREZA NEPOSREDNI POREZI Relativno stabilni prihodi
Pravičnost Nedostaci: Nijesu elastični Nijesu opšti Psihološki nepovoljni

KLASIFIKACIJA POREZA 2.SUBJEKTNI I OBJEKTNI POREZI
3.SINTETIČKI I ANALITIČKI POREZI 4.FUNDIRANI I NEFUNDIRANI POREZI ( god Italija )

KLASIFIKACIJA POREZA 5. REDOVNI I VANREDNI POREZI ( Porez na dohodak i Porez na promet ) 6. REPARTICIONI I KVOTNI 7.CENTRALNI I LOKALNI POREZI

KLASIFIKACIJA POREZA 8.OSNOVNI I DOPUNSKI POREZI
9.OPŠTI I NAMJENSKI POREZI

KLASIFIKACIJA POREZA -OECD-ORGANIZACIJA ZA EKONOMSKU SARADNJU I RAZVOJ -KOMITET ZA FISKALNE POSLOVE
1000 POREZI NA DOHODAK 2000 DOPRINOSI ZA SOCIJALNO OSIGURANJE 3000 POREZI NA PLATNI SPISAK I RADNU SNAGU 4000 POREZI NA IMOVINU 5000 POREZI NA DOBRA I USLUGE 6000 OSTALI POREZI

ELEMENTI OPOREZIVANJA
LIČNI ELEMENTI OPOREZIVANJA: PORESKI SUBJEKT - AKTIVNI PORESKI SUBJEKT (DRŽAVA) - PASIVNI PORESKI SUBJEKT (PORESKI OBVEZNIK)

LIČNI ELEMENTI OPOREZIVANJA
- PORESKI DESTINATOR -PORESKI PLATAC -PORESKI JEMAC

MATERIJALNI ELEMENTI OPOREZIVANJA
1.PORESKI IZVOR a)PRIHOD b) IMOVINA BRUTO I NETO PRIHOD DOHODAK KAO ZBIR NETO (ČISTIH PRIHODA) U GODINI DANA

2. PORESKI OBJEKT (STVARI, USLUGE ILI PRAVA) - PORESKI OBJEKT IMOVINA, PORESKI IZVOR PRIHOD OD IMOVINE 3.PORESKA SPOSOBNOST

MATERIJALNI ELEMENTI 4.PORESKA OSNOVICA 5.PORESKA JEDINICA

6.PORESKA STOPA - PROPORCIONALNA PORESKA STOPA - PROGRESIVNA PORESKA STOPA - DEGRESIVNA PORESKA STOPA

PROPORCIONALNE PORESKE STOPE
PORESKI OBVEZNIK A-100 NOVČANIH JEDINICA PORESKI OBVEZNIK B- 200 NOVČANIH JEDINICA PORESKI OBVEZNIK C-300 NOVČANIH JEDINICA SVI PLAĆAJU POREZ PO STOPI OD 10%

PROGRESIVNE PORESKE STOPE
PORESKI OBVEZNIK A- 100 NOV. JEDINICA PLAĆA POREZ PO STOPI 10% PORESKI OBVEZNIK B-200 NOV. JEDINICA PLAĆA POREZ PO STOPI 15% PORESKI OBVEZNIK C-300 NOV. JEDINICA PLAĆA POREZ PO STOPI 20%

DEGRESIVNE PORESKE STOPE
PORESKI OBVEZNIK A- 100 NOV. JEDINICA PLAĆA POREZ PO STOPI 10% PORESKI OBVEZNIK B- 200 NOV. JEDINICA PLAĆA POREZ PO STOPI 8 % PORESKI OBVEZNIK C-300 NOV. JEDINICA PLAĆA POREZ PO STOPI 6%

7. PORESKI KATASTAR Neposredni porezi 8.PORESKA TARIFA(carinska tarifa) Poreske objekti , poreske jedinice i poreske stope 9.PORESKA LISTA Imena poreskih obveznika i i visina poreskog duga

10. RAZREZ POREZA 11. PORESKA OPOMENA

12. OTPIS POREZA 13. POČEK POREZA 14. ZASTARELOST POREZA Apsolutni (10 godina ) i relativni rok zastarelosti (5 godina)

15.PORESKA OSLOBAĐANJA Izuzimanje od oporezivanja TRAJNA I PRIVREMENA 16. PORESKE OLAKŠICE ILI SMANJENJE POREZA Umanjenje poreske osnovice ili umanjenje razrezanog poreza

EFEKTI OPOREZIVANJA 2.MAKROEKONOMSKI EFEKAT ( EFEKTI TRAŽNJE)
FINANSIJSKI EFEKAT SOCIJALNO -POLITIČKI EFEKAT EKONOMSKI EFEKAT 1.MIKROEKONOMSKI EFEKAT 2.MAKROEKONOMSKI EFEKAT ( EFEKTI TRAŽNJE)

EFEKTI OPOREZIVANJA 1. EFEKAT SUPSTITUCIJE (SIGNALNA DEJSTVA OPOREZIVANJA) OPREDELJIVANJE ZA SUPSTITUT KOJI SE BLAŽE OPOREZUJE ILI JE NEOPOREZOVAN

EFEKAT SUPSTITUCIJE Promjena dijelatnosti Promjena mjesta prebivališta
ZAKONITA EVAZIJA POREZA Korišćenje pravnih praznina Promjena dijelatnosti Promjena mjesta prebivališta Smanjenje ili odustanak od potrošnje oporezovanih proizvoda

CJENOVNI EFEKAT PORESKI OBVEZNIK I PORESKA OBAVEZA
1. PERKUSIJA PORESKI OBVEZNIK I PORESKA OBAVEZA (ZAKONOM ILI RIJEŠENJEM PORESKOG ORGANA)

CJENOVNI EFEKAT 2.REPERKUSIJA UNAPRIJED, UNAZAD I BOČNO PREVALJIVANJE
NAMJERAVANO I NENAMJERAVANO PREVALJIVANJE 3. INCIDENCA

EFEKTI POSLE INCIDENCE DIFUZIJA POREZA
EFEKTI DOHOTKA EFEKTI STIMULACIJE EFEKTI NA RADNI NAPOR EFEKTI NA ŠTEDNJU EFEKTI NA POTROŠNJU

IZBJEGAVANJE PLAĆANJA POREZA (EVAZIJA POREZA)
OTPOR PLAĆANJU POREZA 1.VISINA PORESKOG OPTEREĆENJA (Zakon opadajućeg prinosa) 2. NAMJENA TROŠENJA PORESKIH SREDSTAVA (NEDESTINIRANI POREZI)

IZBJEGAVANJE PLAĆANJA POREZA (EVAZIJA POREZA)
3. PORESKI OBLIK (Neposredni porezi) 4. PERCEPCIJA JAVNOSTI O PRAVIČNOSTI PORESKOG SISTEMA

VRSTE PORESKE EVAZIJE 2. NEZAKONITA PORESKA EVAZIJA

VRSTE PORESKE EVAZIJE ZAKONITA (DOPUŠTENA) PORESKA EVAZIJA 1.LEGITIMNO IZBJEGAVANJE (MINIMIZOVANJE ) PORESKE OBAVEZE 2.NEPRIHVATLJIVA ZAKONITA PORESKA EVAZIJA (NEPRIHVATLJIVO MINIMIZOVANJE PORESKE OBAVEZE) tzv.ZLOUPOTREBA PRAVA

NEPRIHVATLJIVA ZAKONITA PORESKA EVAZIJA
MJERE PROTIV NEPRIHVATLJIVE EVAZIJE TEST NAMJERE (SAVJESNI PORESKI OBVEZNIK) TEST POSTOJANJA ELEMENATA VJEŠTAČKOG

NEPRIHVATLJIVA ZAKONITA PORESKA EVAZIJA
TEST PORESKE UŠTEDE (neplaćanje poreza) TEST POSTOJANJA RIJEŠENJA NADLEŽNOG PORESKOG ORGANA Zabrana transakcija i izjednačavanje sa nezakonitom evazijom Neisplativost

VRSTE NEZAKONITE PORESKE EVAZIJE
1. POTPUNA EVAZIJA 2. DJELIMIČNA EVAZIJA

VRSTE NEZAKONITE PORESKE EVAZIJE
DEFRAUDACIJA ( PORESKA UTAJA) - POREZI NA IMOVINU, POREZI NA DOHODAK, DOPRINOSI ZA SOC.OSIGURANJE KONTRABANDA (KRIJUMČARENJE) - CARINE, POREZI NA PROMET, AKCIZE

NEZAKONITA PORESKA EVAZIJA
PORESKI MORAL AKTIVNO IZBJEGAVANJE PLAĆANJA POREZA PASIVNO IZBJEGAVANJE POREZA

MJERE PROTIV NEZAKONITE PORESKE EVAZIJE
PREVENTIVNE MJERE

MJERE PROTIV NEZAKONITE PORESKE EVAZIJE
1. PREKRŠAJNE SANKCIJE - NOVČANE KAZNE - ZAŠTITNE MJERE 2. KRIVIČNE SANKCIJE - NOVČANA KAZNA - KAZNA ZATVORA

PRINCIPI OPOREZIVANJA
A.SMIT ( 1776 god.) četiru kanona oporezivanja Porez da se plaća srazmjerno dohotku Porez treba da je određen a ne proizvoljan Ugodnost plaćanja poreza Troškovi ubiranja poreza treba da budu što manji

PRINCIPI OPOREZIVANJA
A. Vagner (XIX vijek) Finansijsko -politička načela oporezivanja Ekonomsko- politička načela oporezivanja Socijalnopolitička načela oporezivanja Poresko-tehnička načela oporezivanja

FINANSIJSKI PORESKI PRINCIPI
1. PRINCIP IZDAŠNOSTI(dovoljnosti) 2. PRINCIP ELASTIČNOSTI( porez na dohodak fizičkih lica

EKONOMSKI PORESKI PRINCIPI
1. PRINCIP IZBORA PORESKOG IZVORA(dohodak i imovina) 2. PRINCIP IZBORA VRSTE POREZA (svrha oporezivanja)

SOCIJALNO-POLITIČKI PRINCIPI OPOREZIVANJA
PRAVEDNOST OPOREZIVANJA 1.PRINCIP OPŠTOSTI PORESKE OBAVEZE 2.PRINCIP RAVNOMJERNOSTI OPOREZIVANJA

PORESKO-TEHNIČKI PRINCIPI OPOREZIVANJA
1.PRINCIP ODREĐENOSTI POREZA Zakonom utvrđena poreska obaveza, rok plaćanja, način plaćanja i iznos poreskog duga, (gdje , kada, kako i koliko treba da se plati na ime poreza)

PORESKO-TEHNIČKI PRINCIPI OPOREZIVANJA
2.PRINCIP UGODNOSTI PLAĆANJA POREZA 3.PRINCIP EKONOMIČNOSTI

PORESKOPRAVNI ODNOS SUBJEKTIVNO PORESKO PRAVO DRŽAVE
- PORESKI ZAHTJEV U ŠIREM SMISLU - PORESKI ZAHTJEV U UŽEM SMISLU PORESKA DUŽNOST (MATERIJALNA I FORMALNA STRANA) ZAKONSKI OPIS PORESKOG ČINJENIČNOG STANJA

ZAKONSKI OPIS PORESKOG ČINJENIČNOG STANJA
PORESKI POVJERILAC PORESKI OBVEZNIK PORESKI OBJEKAT VEZA IZMEĐU PORESKOG OBVEZNIKA I PORESKOG OBJEKTA PORESKA OSNOVICA PORESKA JEDINICA PORESKA STOPA PORESKA OLAKŠICA

PORESKOPRAVNI ODNOS PORESKI IMOVINSKI ODNOS
PORESKI UPRAVNI ODNOS -STRANKE U PORESKOPRAVNOM ODNOSU -PORESKI POVJERIOCI KAO AKTIVNI PORESKI SUBJEKTI: 1. DRŽAVA, 2. AUTONOMNE (PARASTATALNE) INSTITUCIE -SAMOSTALNOST -OBAVLJANJE JAVNE DJELATNOSTI U INTERESU ZAJEDNICE LICA -OBAVLJANJE FUNKCIJE NA OSNOVU ZAKONA

PORESKI DUŽNICI KAO PASIVNI PORESKI SUBJEKT
FIZIČKA LICA PORESKO PRAVNA SPOSOBNOST KAO POSEBNA PRAVNA SPOSOBNOST STIČE SE RODJENJEM- PRESTAJE SMRĆU PRAVNO LICE( UPIS U SUDSKI REGISTAR)

DVOSTRUKO OPOREZIVANJE
INDENTIČNOST PORESKOG OBVEZNIKA INDENTIČNOST PORESKOG OBJEKTA INDENTIČNOST POREZA INDENTIČNOST PERIODA VIŠE PORESKIH VLASTI ISTOG RANGA

FENOMENI SLIČNI DVOSTRUKOM OPOREZIVANJU
NADOPOREZIVANJE PORESKI POVJERIOCI RAZLIČITOG RANGA KUMULIRANJE POREZA VIŠE RAZLIČITIH POREZA IZ ISTOG PORESKOG IZVORA

Vrste dvostrukog oporezivanja
1. MEĐUNARODNO DVOSTRUKO OPOREZIVANJE kao sukob poreskih zakona između: - dvije suverene države - jedna međunarodna organizacija i jedna država 2.INTERNO DVOSTRUKO OPOREZIVANJE dvije federalne jedinice ili dvije opštine

VRSTE DVOSTRUKOG OPOREZIVANJA
NAMJERNO I NENAMJERNO DVOSTRUKO OPOREZIVANJE OBIČNO I MULTIPLIKOVANO DVOSTRUKO OPOREZIVANJE STVARNO I POTENCIJALNO DVOSTRUKO OPOREZIVANJE REALNO , LIČNO I MJEŠOVITO DVOSTRUKO OPOREZIVANJE

ODLUČUJUĆE ČINJENICE SUKOBA PORESKIH ZAKONA
DRŽAVLJANSTVO (SAD I FILIPINI) REZIDENSTVO KAO STALNO ILI PRIVREMENO FIZIČKO PRISUSTVO LICA NA ODREĐENOJ TERITORIJI. (većina savremenih država i sve zemlje članice OECD kombinuju rezidenstvo i izvor). IZVOR (ZEMLJE LATINSKE AMERIKE VENECUELA,PANAMA, KOSTARIKA,BOLIVIJA)

METODI ZA SPRIJEČAVANJE DVOSTRUKOG OPOREZIVANJA
METOD IZUZIMANJA METOD KREDITA BILATERALNE I MULTILATERALNE KONVENCIJE O IZBJEGAVANJU DVOSTRUKOG OPOREZIVANJA Prvi opšti ugovor o izbjegavanju dvostukog oporezivanja dohotka izmedju Pruske i Austrougarske potpisan je 1899.godine.

JAVNI ZAJAM UZROCI : ZAJMODAVCI - FIZIČKA I PRAVNA LICA
ZAJMOPRIMAC - DRŽAVA UZROCI : Vanredni rashodi Vremensko i materijalno nepoklapanje javnih prihoda i javnih rashoda i Intervencija države u privredi

JAVNI ZAJAM USLOVI ZA USPJEH JAVNOG ZAJMA: OBILJE KAPITALA NA TRŽIŠTU
NEPOLJULJANI RENOME I UGLED DRŽAVE KAO ZAJMOPRIMCA

OSNOVNE KARAKTERISTIKE JAVNOG ZAJMA
POSTOJANJE ELEMENTA PRIHODA I RASHODA POVRATNOST KAMATA DOBROVOLJNOST VRAĆA SE IZ BUDŽETSKIH (DAŽBINSKIH I DOMENSKIH) JAVNIH PRIHODA

VRSTE JAVNIH ZAJMOVA UNUTRAŠNJI I INOSTRANI JAVNI ZAJAM
DOBROVOLJNI, PRINUDNI I PATRIOTSKI ZAJMOVI

PRIVATNI I JAVNI ZAJAM (RAZLIKE)
1.JAVNI ZAJAM JE PERSONALAN 2.NEMOGUĆNOST NAPLATE DUGA PRINUDNIM PUTEM 3.MOŽE SE ZAKLJUČITI NA NEODREĐENO VRIJEME I MOGU SE JEDNOSTRANO MJENJATI USLOVE UGOVORA

PRIVATNI I JAVNI ZAJAM (RAZLIKE)
4.VEZANI ZA DUGOROČNU EGZISTENCIJU DRŽAVE 5. ZAJMODAVCI ( STANOVNIŠTVO, BANKE, MEĐUNARODNE FINANSIJSKE INSTITUCIJE I DRŽAVE)

VRSTE JAVNIH ZAJMOVA 3.KRATKOROČNI, SREDNJOROČNI I DUGOROČNI ZAJMOVI
KRATKOROČNI ZAJAM- ROK VRAĆANJA DO 3 GODINE SREDNJOROČNI ZAJAM- ROK VRAĆANJA DO 10 GODINA DUGOROČNI ZAJAM- ROK VRAĆANJA PREKO10 GODINA

VRSTE JAVNIH ZAJMOVA 4. LETEĆI I KONSOLIDOVANI JAVNI ZAJAM
KONSOLIDOVANI ZAJAM ZAJAM SA ROKOM (OTPLATNI ZAJAM) RENTNI ZAJAM (VJEČITA RENTA)

VRSTE JAVNIH ZAMOVA 6. NOVČANI I ROBNI ZAJMOVI
5.ZAJMOVI ŠIRIH I UŽIH POLITIČKO-TERITORIJALNIH JEDINICA 6. NOVČANI I ROBNI ZAJMOVI

VRSTE JAVNIH ZAJMOVA 7. ZAJMOVI GDJE SE KAO POVJERIOCI JAVLJAJU BANKE, STANOVNIŠTVO, MEĐUNARODNE FINANSIJSKE INSTITUCIJE, DRŽAVE 8. PRODUKTIVNI I NEPRODUKTIVNI ZAJMOVI

TEHNIKA JAVNOG ZAJMA EMISIJA JAVNOG ZAJMA OTPLATA JAVNOG ZAJMA
KONVERZIJA I KONSOLIDACIJA JAVNOG ZAJMA

EMISIJA JAVNOG ZAJMA EMISIJA JAVNOG ZAJMA S JAVNIM UPISOM
EMISIJA JAVNOG ZAJMA POSREDOVANJEM BANAKA PRODAJA OBVEZNICA NA BERZI

OTPLATA JAVNOG ZAJMA OTPLATA JAVNOG ZAJMA U JEDNAKIM ANUITETIMA (DIO GLAVNICE I I KAMATE) OTPLATA JAVNOG ZAJMA U JEDNAKIM GODIŠNJIM IZNOSIMA (SMANJENJEM GLAVNICE SMANJUJE SE I IZNOS KAMATE) OTPLATA JAVNOG ZAJMA U CIJELINI

KONVERZIJA I KONSOLIDACIJA
KONSOLIDACIJA JAVNOG ZAJMA (LETEĆI ZAJAM U ZAJAM SA ROKOM I SL.) KONVERZIJA JAVNOG ZAJMA (SMANJENJE KAMATE) DOBROVOLJNA I PRINUDNA KONVERZIJA

JAVNI ZAJAM UGOVOR U MAASTRICHTU 1992. godine
BUDŽETSKA DISCIPLINA USLOV ZA ULAZAK U EVROSKU UNIJU; DA GODIŠNJI BUDŽETSKI DEFICIT NE IZNOSI VIŠE OD 3% BDP ČLANICE EU; DA UKUPNO ZADUŽENJE ČLANICE EU NE IZNOSI VIŠE OD 60% NJENOG BDP;

JAVNI RASHODI IZDACI DRŽAVE U CILJU ZADOVOLJENJE JAVNIH POTREBA
VRŠE SE U NOVCU

NAČELA JAVNIH RASHODA 1. NAČELO OPŠTEG INTERESA 2.NAČELO UMJERENOSTI
3. NAČELO ŠTEDNJE Načelo vremenskog raspoređivanja javnih rashoda Načelo podmirenja po prioritetu

UZROCI PORASTA JAVNIH RASHODA
Wagner ¨Zakon porasta javnih rashoda¨ Gaston Žez PRIVIDNI UZROCI JAVNIH RASHODA 1. SMANJENJE KUPOVNE SNAGE NOVCA 2. PROMJENE U TEHNICI SASTAVLJANJA BUDŽETA 3.PROMJENA U VELIČINI DRŽAVNE TERITORIJE I BROJA STANOVNIKA

UZROCI PORASTA JAVNIH RASHODA
STVARNI UZROCI PORASTA JAVNIH RASHODA 1. POLITIČKI UZROCI ( RASHODI ZA VOJSKU) 2. EKONOMSKI UZROCI (INTERVENCIJA DRŽAVE) 3. FINANSIJSKI UZROCI ( OTPLATA ZAJMA)

PODJELA JAVNIH RASHODA
1.REDOVNI I VANREDNI JAVNI RASHODI 2.PRODUKTIVNI I NEPRODUKTIVNI JAVNI RASHODI 3.INVESTICIONI I TRANSFERNI JAVNI RASHODI

PODJELA JAVNIH RASHODA
4.LIČNI I MATERIJALNI JAVNI RASHODI 5.ODGODIVI I NEODGODIVI JAVNI RASHODI 6.RASHODI CENTRALNIH I LOKALNIH ORGANA 7. NOVČANI I NATURALNI JAVNI RASHODI

STRUKTURA JAVNIH RASHODA
VOJNI RASHODI RASHODI SOCIJALNOG OSIGURANJA ( ZDRAVSTVENA ZAŠTITA, PENZIJE,DJEČIJI DODATAK, NAKNADE ZA VRIJEME PRIVREMENE NEZAPOSLENOSTI) RASHODI ZA OBRAZOVANJE

RASHODI DRŽAVNE UPRAVE I SUDSTVA RASHODI NEPOSREDNE I POSEDNE INTERVENCIJE DRŽAVE U PRIVREDI) RASHODI ZA NAUČNIISTRAŽIVAČKI RAD RASHODI NAMJENJENI ZAŠTITI ŽIVOTNE SREDINE

RASHODI U OBLASTI KULTURE RASHODI U OBLASTI SPORTA RASHODI ZA OTPLATU JAVNOG ZAJMA RAZNI OBLICI SOCIJALNE POMOĆI

POKRIĆE JAVNIH RASHODA
* KLASIČNA TEORIJA REDOVNE RASHODE PODMIRITI REDOVNIM PRIHODIMA PRAVE VANREDNE RASHODE ( KOJI NE DAJU PRIHODE) PODMIRITI DAŽBINAMA

POKRIĆE JAVNIH RASHODA
NEPRAVE VANREDNE RASHODE KOJI DAJU PRIHODE (NA PR. INVESTICIJE) PODMIRITI ZAJMOVIMA * SAVREMENA TEORIJA POKRIĆA JAVNIH RASHODA

BUDŽET KAO INSTRUMENT FINANSIRANJA JAVNIH RASHODA
Plan javnih prihoda i rashoda. Računsko-pravni akt za vremenski period od godine dana. Donosi ga javnopravno tijelo (skupština, parlament). Ustavom i zakonom utvrđen postupak za donošenje budžeta.

POLITIČKO OBILJEŽJE BUDŽETA
Budžet je politički dokument Budžet je instrument kontrole rada izvršne vlasti ( vlade), Budžet je funkcionalna veza između parlamenta i vlade, Budžet je zakon sui generis.

BUDŽETSKO PRAVO BUDŽETSKO PRAVO KAO SAMOSTALNA NAUČNA DISCIPLINA I POSEBNI NASTAVNI PREDMET NA UNIVERZITETIMA U SVIJETU BUDŽETSKO PRAVO KAO SKUP OVLAŠĆENJA SKUPŠTINE ENGLESKA ( XVII VIJEK )

BUDŽETSKO PRAVO ENGLESKA godine “PETICIJA O PRAVU” (neposredni porezi), 1688. godine “ZAKON O PRAVIMA” (pravo parlamenta da odobrava sve javne dažbine) 1665. godine, finansiranje rata protiv Holandije, “APROPRIJACIJSKE KLAUZULE” (pravo odlučivanja o javnim rashodima) 1689. godine BUDŽETSKO PRAVO U ENGLESKOJ FRANCUSKA , godine ” Deklaracija prava” (pravo Skupštine da odlučuje o uvođenju poreza. Ustav iz godine, predviđa pravo Skupštine da odlučuje o svim prihodima i rashodima države

BUDŽETSKO PRAVO SKUPŠTINE
SUBJEKTIVNO BUDŽETSKO PRAVO Pravo sastavljanja,donošenja budžeta , izvršenja budžeta i kontrole trošenja budžetskih sredstava APSOLUTNO I RELATIVNO BUDŽETSKO PRAVO POTPUNO I NEPOTPUNO BUDŽETSKO PRAVO OBJEKTIVNO BUDŽETSKO PRAVO (propisi kojim se regulišu tehnička pitanja)

BUDŽETSKI PRINCIPI STATIČKI PRINCIPI:
PRINCIP POTPUNOSTI (UNIVERZALNOSTI) BRUTO METOD PRIKAZIVANJA JAVNIH PRIHODA I RASHODA NETO METOD (PREBIJANJE PRIHODA I RASHODA)

PRINCIP BUDŽETSKOG JEDINSTVA
Preglednost, bolja kontrola, podmirenje po prioritetu DVOJNI BUDŽETI (DANSKA I ŠVEDSKA) REDOVNI ( TEKUĆI ) BUDŽET KAPITALNI (INVESTICIONI) BUDŽET ANEKSNI BUDŽET (državni putevi, pošta, željeznica, telegraf, telefon) AUTONOMNI BUDŽET (ustanove socijalnog osiguranja)

PRINCIP NEEFEKTACIJE SVEUKUPNO POKRIĆE
SVI PRIHODI SLUŽE ZA FINANSIRANJE SVIH JAVNIH RASHODA NEDESTINIRANOST JAVNIH PRIHODA

PRINCIP JASNOĆE I BUDŽETSKE PREGLEDNOSTI
JASNOST I PREGLEDNOST JAVNIH PRIHODA I JAVNIH RASHODA PRIHODI PO IZVORIMA, VRSTAMA , OBLICIMA, PODOBLICIMA RASHODI PO NOSIOCIMA I NAMJENAMA

DINAMIČKI BUDŽETSKI PRINCIPI
PRINCIP REALNOSTI DIREKTNI METOD PLANIRANJA -SLOBODNA PROCJENA- INDIREKTNI METOD PLANIRANJA -PRIHODI OD POREZA I DBP -DEFP, FINANSIJSKI ZAKON, VIŠEGOIŠNJI BUDŽET SU FINANSIJSKI DOKUMENTI KOJE DONOSI PARLAMENT ITALIJE

PRINCIP BUDŽETSKE RAVNOTEŽE
PRIHODI I RASHODI U BUDŽETU MORAJU BITI URAVNOTEŽENI -BUDŽETSKI DEFICIT -BUDŽETSKI SFICIT ZLATNO PRAVILO U KLASIČNIM FINANSIJAMA BUDŽETSKI DEFICIT U FUNKCIJI OŽIVLJAVANJA PRIVREDE- ekonomska ravnoteža

PRINCIP JAVNOSTI BUDŽET JE JAVNI AKT
SASTAVLJANJE, DONOŠENJE, IZVRŠENJE I KONTROLU BUDŽETA PRATI JAVNOST SKUPŠTINSKA BUDŽETSKA DEBATA JE JAVNA JAVNO OBJAVLJIVANJE BUDŽETA I ZAVRŠNOG RAČUNA BUDŽETA

PRINCIP PREDHODNOG ODOBRENJA
ODOBRENJE OD STRANE SKUPŠTINE PREDHODI IZVRŠENJU BUDŽETA 1. PRIVREMENO FINANSIRANJE BUDŽETSKE DVANAESTINE SKUPŠTINA ODOBRAVA VLADI TROŠENJE NAJVIŠE 1/12 SREDSTAVA TRI DO ČETIRI MJESECA 2.AVANSIRANJE U VELIKOJ BRITANIJI

PRINCIP JEDNOGODIŠNJOSTI
BUDŽETSKA GODINA SE POKLAPA SA KALENDARSKOM GODINOM (FRANCUSKA; ITALIJA,NJEMAČKA...) 1. APRIL VELIKA BRITANIJA 1. JUL SAD

POSTUPAK SASTAVLJANJA BUDŽETA
1.BUDŽETSKA INICIJATIVA ORGANA UPRAVE 2.MINISTAR FINANSIJA DONOSI OPŠTA UPUTSTVA ZA IZRADU NACRTA BUDŽETA 3.NACRT BUDŽETA UTVRĐUJE MINISTARSTVO FINANSIJA 4.PRIJEDLOG BUDŽETA UTVRĐUJE VLADA

POSTUPAK DONOŠENJA BUDŽETA
5. ODBORI, KOMITETI ILI KOMISIJE SKUPŠTINE RASPRAVLJAJU O PRIJEDLOGU BUDŽETA 6. RASPRAVA O BUDŽETU U PLENUMU SKUPŠTINE

POSTUPAK DONOŠENJA BUDŽETA U SKUPŠTINI
BUDŽETSKI EKSPOZE MINISTRA FINANSIJA SKUPŠTINSKA RASPRAVA O BUDŽETU U NAČELU I POJEDINOSTIMA AMANDMANI (IZMJENE I DOPUNE PRIJEDLOGA BUDŽETA)

IZVRŠENJE BUDŽETA PRIKUPLJANJE JAVNIH PRIHODA
RASPOREĐIVANJE JAVNIH PRIHODA NA KORISNIKE I TROŠENJE ZA UTVRĐENE NAMJENE 1.NAREDBODAVCI RAČUNOPOLAGAČI

IZVRŠENJE BUDŽETA -ANGAŽOVANJE BUDŽETSKOG KREDITA
1. NAREDBODAVCI -ANGAŽOVANJE BUDŽETSKOG KREDITA -KONSTATOVANJE OPRAVDANOSTI ISPLATE -IZDAVANJE NALOGA ZA ISPLATU 2.RAČUNOPOLAGAČI

BUDŽETSKA KONTROLA 1. DOKUMENTARNA I TERENSKA KONTROLA
2.KONTROLA NAD NAREDBODAVCIMA I KONTROLA NAD RAČUNOPOLAGAČIMA

BUDŽETSKA KONTROLA 3.PREVENTIVNA I NAKNADNA BUDŽETSKA KONTROLA
-GENERALNO RAČUNOVOSTVO DRŽAVE ITALIJE -FINANSIJSKI KONTROLORI U EVROPSKOJ UNIJI

BUDŽETSKA KONTROLA GENERALNA INSPEKCIJA U FRANCUSKOJ ( NAKNADNA KONTROLA RAČUNOPOLAGAČA) KONTROLA ANGAŽOVANIH RASHODA ( PREDHODNA KONTROLA PREKO KONTROLORA U SVIM DRŽAVNIM ORGANIMA)

BUDŽETSKA KONTROLA 4.UPRAVNA KONTROLA IZVRŠENJA BUDŽETA
5.INSTITUCIONALNA, EKSTERNA, STRUČNA, OBJEKTIVNA, NEZAVISNA BUDŽETSKA KONTROLA 6.SKUPŠTINSKA (POLITIČKA) BUDŽETSKA KONTROLA

BUDŽETSKA KONTROLA INSTITUCIONALNA, EKSTERNA, STRUČNA, OBJEKTIVNA, NEZAVISNA BUDŽETSKA KONTROLA GENERALNI REVIZOR JAVNIH RASHODA ILI RAČUNOVODSTVENI SUD (ANGLOSAKSONSKO ILI ROMANSKO-GERMANSKO PRAVNO SHVATANJE I PRAKSA

FINANSIJSKO PRAVO.

Сличне презентације

Презентација на тему: "FINANSIJSKO PRAVO."— Транскрипт презентације:

Сличне презентације

О пројекту

Фидбек

Уђи

Пријави се преко друштвених мрежа:

FINANSIJSKO PRAVO.

Сличне презентације

Презентација на тему: "FINANSIJSKO PRAVO."— Транскрипт презентације:

Сличне презентације

О пројекту

Фидбек