VI Međunarodni naučni skup Srpski jezik, književnost, umetnost

Презентација на тему: "VI Međunarodni naučni skup Srpski jezik, književnost, umetnost"— Транскрипт презентације:

1 VI Međunarodni naučni skup Srpski jezik, književnost, umetnost
Branko Tošović Institut für Slawistik der Karl-Franzens Universität Graz Bog u Andrićevom stvaralaštvu do godine VI Međunarodni naučni skup Srpski jezik, književnost, umetnost Filološko-umetnički fakultet Univerziteta u Kragujevcu 28—29. oktobra godine Бранко Тошович

2 Sadržaj I. Bog u Andrićevom životu od 1892. do 1941.
II. Andrićevo stvaralaštvo od do 1941. III. Bog u Andrićevim tekstovima od do 1941.

3 I. Bog u Andrićevim životu

4 rođen u katoličkoj porodici
prvi dio života – uticaj katoličanstva uži porodični krug

5 školovanje – mješovita vjerska sredina (Višegrad, Sarajevo)
studiranje – pretežno katoličke zemlje (Hrvatska, Austrija, Poljska) tamnovanje – isto takva sredina (Slovenija)

6 diplomatska služba – dominantno katolički ili protestantski gradovi
Rim, Trst, Grac, Madrid, Marselj, Pariz, Ženeva, Berlin

7 Drugi uticaji Tamnovanje Maribor 1914–1915 Pravoslavlje od 1912
balkanski ratovi (1813 – 1855)

8 religijski problemima: priroda vjere hrišćanska crkva kao institucija
Seren Kjerkegor danski filozof, teolog, pjesnik religijski problemima: priroda vjere hrišćanska crkva kao institucija hrišćanska etika uopšte teologija (1813 – 1855)

9 Nacionalnost Hrvat (do formiranja zajedničke države 1918) Srbin (od Drugog svjetskog rata) Jugosloven (1971) Religija do 1918. zvanični spisi rodni list, školski i studentski dokumenti

10 Pismo 25. oktobra 1919. iz Beograda
Zdenki Marković Katolicizam je prokletstvo za države i narode.

11 Šetnje (1914) Krakov Ovdje ima mnogo crkvi, mnogo procesija, mnogo katolika, malo katolicizma. Njin je katolicizam snužden, sa simbolima ne rijetko ružnim […]

12 Pismo iz Višegrada Drugu Vojmiru Durbešiću
19. septembra 1913. Neka je slava nebu koje daje kišu kad ne treba i slava Bogu, koji (gospodar radosti) šalje radost uvijek 24 sata prekasno. Ja se zahvaljujem na svemu tome.

13 Pjesma u prozi Noć (1918) Kao da je i Bog zaboravio svoje stvorove i Njegov je zaborav naša tama, a samo da jednom pomisli na nas, obasjala bi nas Njegova misao kao najsvjetliji dan. Zar i Bog zaboravlja? Zar nikad neće svanuti?

14 Iz knjige „Crveni listovi“ [1918]
[…] a čovjeku je studeno i stidno i osjeća se ostavljen od Boga i ljudi!

15 Nemiri od vijeka „A svaki se živ čovjek bori s Bogom, jedan dulje a drugi kraće; i svaki podlegne“. Španska stvarnost i prvi koraci u njoj […] oni koji predano služe Bogu nisu ni lepi ni prijatni ljudskom oku.

16 Bog i žena Pismo Zdenki Marković iz Beograda 30. decembar 1922.
Postoji gorko zadovoljstvo prosjaka u decembarsko popodne, postoji žalosna sreća kad se gazi mokrim pločnikom, na badnje veče, a iz svih se prozora smeju okićene jelke, mene bije sitna kiša i guši magla, a nad celim gradom sveta noć u kojoj građani jedu, piju, slave boga i jašu gojne žene.

17 A na božić svečani zajednički ručak u kavani: bela kava, četiri kifle i sto i jedan grabancijaški vic. – Ko zna je li Hrvatska najmizernija zemlja u Evropi, ali ja znam, da je Zagreb najbednije mesto u Hrvatskoj jer mi, mrki i ozbiljni sinovi s juga, ne možemo da nagjemo smisla u ovom crvotočnom i alkoholičnom gradu, gde masna jela uspavljuju duh i gde vino oči vara.

18 Ovde se za godinu dana postaje životinja, bestia zagrebiensis, a za dve špijun. Ovo moje kristkindlsko raspoloženje ne ima se tumačiti „onamo“ da sam ljut jer sam gladan. O ne! i nakon tri para kranjskih kobasica i hrvatskog vina ja ostajem istog mišljenja!

19 Put Alije Đerzeleza Nadimao se od gnjeva. Ne moći do te vlahinje; nikad ne moći! […] Kakva je ovo šala opet? I kakve su to žene do kojih se ne može kao ni do Boga?

20 Žena od slonove kosti Tada se setih žene u džepu. Izvadih je i postavih pod lampu na sto. Senke se lepo rasporediše. Bleštala su joj ramena i jagodice. Izgledalo je kao da se smeši. Ona je bila rezana vešto, kao svi oni bogovi, zmajevi i majmuni što ih prodaju Kinezi. Kao da me prođe čamotinja i rđavo raspoloženje.

21 Ex Ponto Tebe, blijeda lijepa djevojko, koja šiješ bez prestanka cio dan i pola noći još u sjeni bijelih zavjesa i nadaš se vedro sreći, koju će ti Bog poslati za tvoju ljepotu, za vjernost i dugo samotovanje.

22 II. Andrićevo stvaralaštvo od 1911. do 1941.

23

24

25

26 Periodi Teistički Ateistički

27 Teistički period 34 godine (od 1911. do 1945)
gotovo polovina piščevog života

28 Ateistički period 30 godine od 1945. do 1975. vrijeme socijalizma
ateizam – zvanična državna i društvena ideologija

29 tokom Drugog svjetskog rata
granica 1941. veliki romani Na Drini ćuprija Travnička hronika Gospođica tokom Drugog svjetskog rata

30 Predmet analize Period od do 1941.

31 Teistički period 1911–1941 četiri funkcionalna stila
književnoumjetnički (proza, poezija i drama) publicistički (analitički i književnopublicistički podstil) naučni (doktorska disertacija) administrativni (diplomatski podstil) jedan međustil epistolarni (zvanična i privatna prepiska)

32 Književnoumjetnički stil
Proza A) 1911–1922 (mladalački ili period) 7 pripovijedaka B) 1913–1924 (disertacijski period) 9 pripovijedaka C) 1925–1941 (akumulacijski period) 30 pripovijedaka Ukupno 46 tekstova

33 Poezija A) 1911–1922 (mladalački period) 2 zbirke pjesama u prozi (Ex Ponto, Nemiri od vijeka) 52 lirske pjesme B) 1923–1924 (disertacijski period) 4 lirske pjesme C) 1925–1941 (akumulacijski period) 11 lirskih pjesama Ukupno 2 zbirke pjesama u prozi 67 lirskih pjesama

34 Drama Konac komedije (1914–1918) Ukupno 1 tekst

35 Rezime Proza (pripovijetke) 46 Drama Pjesme u prozi 2 Lirske pjesme 67 Svega

36 Publicistički stil Analitički podstil pretežno antifašistički tekstovi
A) 1911–1922 (mladalački ili period) B) 1913–1924 (disertacijski period) 3 antifašistička C) 1925–1941 (akumulacijski period) 5 antifašistički 1 međunarodni (Bugarska) Ukupno 9 tekstova

37 Književna kritika, eseji
1911–1922 (mladalački ili period) 43 teksta B) 1913–1924 (disertacijski period) 4 teksta C) 1925–1941 (akumulacijski period) 15 teksta Ukupno 64 teksta

38 Naučni stil Akademski, udžbenički, naučnopopularni
1911–1922 (mladalački ili period) B) 1913–1924 (disertacijski period) 1 tekst (doktorska disertacija) C) 1925–1941 (akumulacijski period) Ukupno 1 tekst

39 Administrativni stil Diplomatski podstil
1911–1922 (mladalački ili period) Diplomatska dokumenta (broj ?) B) 1913–1924 (disertacijski period) C) 1925–1941 (akumulacijski period) Ukupno ?

40 Epistolarni podstil Zvanična prepiska
1911–1922 (mladalački ili period) ? B) 1913–1924 (disertacijski period) C) 1925–1941 (akumulacijski period) Ukupno

41 Epistolarni podstil Privatna prepiska
1911–1922 (mladalački ili period) 179 B) 1913–1924 (disertacijski period) 16 C) 1925–1941 (akumulacijski period) 83 Ukupno 278 poznatih pisama

42 Svi tekstovi Književnoumjetnički stil 116 Publicistički stil 73
Naučni stil Administrativni stil ? Epistolarni međustil 278 Ukupno

43 III. Bog u Andrićevim tekstovima

44 Komunikacija s Bogom a) doživljavanje Boga
b) duševna proživljavanja izazvana Bogom vjera strah bol c) tipovi komunikacije molitva razgovor obraćanje pitanje (Ex Ponto)

45 2. Binarni odnos a) Bog – čovjek vjera u Boga
služenje Bogu (Španska stvarnost) borba s Bogom (Nemir od vijeka) obračun s Bogom (U Musafirhani) osuda Boga (Pismo Durbešiću) traganje za Bogom (Wolt Wipmen) želja za Bogom (Pismo ZM) Bog kao potreba, nužda (Žeđ) Bog i dječak (Pismo ZM, Učitelj Bubomir) na per tu (pismo Durbešiću)

46 Bog – pjesnik, pisac, umjetnik
Carski soneti, Njegoš

47 3. Tročlani odnos Bog – dječak – učitelj (Učitelj Ljubomir)

48 4. Tumačenje Boga nemilosrdni stvoritelj zna sve što se zbiva
onaj koji šalje bol nevidljiv odlučuje kad dolazimo i odlazimo na svijet pošto se naradimo i namučimo sve vidi, sve razumije, sve oprašta (pismo ZM)

49 5. Desemantizacija Boga

50 6. Personifikacijski odnos